Structuurfout in ons onderwijs

Voor deze blogpost neem ik jullie mee naar het artikel dat De Morgen publiceerde op dinsdag 2 mei 2023. De aanleiding van het artikel is een nieuw rapport van de Onderwijsvereniging van Steden en Gemeenten (OVSG) over de eerste graad B-stroom.

De modernisering van het secundair onderwijs had als doel dat de B-stroom er zou zijn voor een kleine groep leerlingen met een grote leerachterstand. Echter blijkt nu dat de instroom niet kleiner, maar groter geworden is én dat de instromers een nog grotere achterstand hebben dan voordien het geval was.

Het probleem lijkt zich te situeren in het feit dat die leerlingen gewoon kunnen doorstromen tot en met het derde middelbaar, maar dat zij vanaf het derde middelbaar geslaagd moeten zijn op al de basisvakken om naar het vierde middelbaar te kunnen gaan. Daar zou het fout lopen. Die leerlingen halen wel goede punten op de praktijkvakken, maar blijven steken op die basisvakken, waardoor ze hun motivatie verliezen. Er zou zelfs een grote groep leerlingen zijn die blijven vasthangen in het derde middelbaar totdat ze oud genoeg zijn om met school te kunnen stoppen.

Tijd om hier dieper in te duiken! Ik neem je mee naar een artikel uit De Standaard dat gepubliceerd werd op 10 december 2016. Hierin staat zelfs te lezen dat de kloof tussen sterke en zwakke leerlingen nergens zo groot is als in België. Laten we ons onderwijssysteem eens vergelijken met landen die wél goed scoren.

We werpen een blik op het onderwijssysteem van Finland dat meermaals als het 'beste van Europa' wordt bestempeld. Kinderen mogen er lang spelen: ze leren er pas lezen en schrijven als ze zeven jaar zijn. Elke school heeft een eigen welzijnsteam met een logopedist, een psycholoog en een sociaal werker die de leerlingen opvolgen. Wie niet kan volgen, wordt bijgewerkt.

Tot de leeftijd van 15 jaar volgen ze allemaal hetzelfde programma en tot de leeftijd van 18 jaar leggen ze nooit een test of examen af. Leerkrachten moeten er een vijfjarige masteropleiding volgen om leraar lager onderwijs te kunnen worden. Wil je oudere leerlingen lesgeven, dan doe je daarna nog een master bij. Voordat je aan die opleiding mag starten, is er een ingangsexamen dat ook peilt naar de motivatie van de toekomstige leraar.

De laatste jaren neemt de kloof tussen sterke en zwakker leerlingen ook daar sterk toe. Het systeem blijkt dus niet helemaal waterdicht te zijn. Als we kijken naar Canada dan wordt er gesproken over het meest faire onderwijssysteem. Ze dragen zorg voor iedereen met extra uitdaging voor de sterkste leerlingen. In Canada kiezen leerlingen ook pas na hun 14 jaar en worden zwakkere leerlingen bijgewerkt door leraren met extra kwalificaties.

Wat betreft het systeem in Finlans ben ik vooral grote voorstander dat de leraren een extra kwalificatie moeten behalen om les te mogen geven aan de zwakste leerlingen. Zij met de grootste zorgvraag verdienen de beste leerlingen. Dat is iets dat ik erg mis in ons onderwijssysteem. Hier is het zelfs een beetje omgekeerd: je mag met een bachelor wel lesgeven tot en met de derde graad in een arbeidsmarktgerichte finaliteit, maar niet in een doorstroomfinaliteit.

Binnen de lerarenopleiding vind ik dat er meer aandacht geschonken mag worden aan een specifieke didactische aanpak voor lessen in een arbeidsmarktgerichte finaliteit. Dit is een zeer specifieke doelgroep waar dus ook een specifieke lesopbouw en didactische aanpak nodig is.

Heb jij ervaring met lesgeven in een arbeidsmarkgerichte finaliteit? Hoe ervaar je dit?

Laat het mij weten in een reactie op deze post!